Μπαρμπάντος

Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας. Βρίσκεται Δ του Αγίου Βικέντιου και ΒΔ της Βενεζουέλας. Βρέχεται Δ από την Καραϊβική θάλασσα και Α από τον βόρειο Ατλαντικό ωκεανό.Το Μ. ανέκτησε την πολιτειακή του οντότητα μετά τη διάσπαση της ομοσπονδίας των Δυτικών Iνδιών, η οποία αποφασίστηκε το 1962, εξαιτίας των αντιθέσεων ανάμεσα στα μέλη της και, το 1966, ανέκτησε την ανεξαρτησία του. Tα προβλήματα του κρατιδίου είναι ίδια με εκείνα όλων των νησιών της περιοχής των Aντιλλών. Παρουσιάζει την ίδια σύνθετη φυλετική εικόνα (πλειονότητα νέγρων), την ίδια οικονομική υπανάπτυξη και την ίδια ταχύρυθμη δημογραφική αύξηση.Το νησί διοικητικά χωρίζεται στις εξής 11 ενορίες: Κράιστ Τσερτς (Christ Church), Σεντ Άντριου (Saint Andrew), Σεντ Λούσι (Saint Lucy), Σεντ Μάικλ (Saint Michael), Σεντ Πίτερ (Saint Peter), Σεντ Τζέιμς (Saint James), Σεντ Τζόζεφ (Saint Joseph), Σεντ Τζον (Saint John), Σεντ Τζορτζ (Saint George), Σεντ Τόμας (Saint Thomas) και Σεντ Φίλιπ (Saint Philip).Επίσημη γλώσσα του Μ. είναι η αγγλική, η τοπική εκδοχή της οποίας ονομάζεται μπεϊτζάν. Το 80% του πληθυσμού αποτελείται από απογόνους Αφρικανών σκλάβων. Το 16% είναι μικτής καταγωγής και το 4% λευκοί.Το Μ. είναι ανεξάρτητο κράτος από το 1966, στα πλαίσια της Βρετανικής κοινοπολιτείας. Tο σύνταγμα της ανεξαρτησίας επικυρώνει την εξουσία της βασίλισσας της Aγγλίας, η οποία εκπροσωπείται στην Mπρίτζταουν, πρωτεύουσα και έδρα της κυβέρνησης, από έναν γενικό κυβερνήτη. H κυβέρνηση, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό, ασκεί την εκτελεστική εξουσία και είναι υπεύθυνη απέναντι στη νομοθετική εξουσία, η οποία αποτελείται από τη γερουσία, με 21 μέλη που ορίζονται από τον κυβερνήτη έπειτα από υπόδειξη των οικονομικών, πολιτικών και πολιτιστικών ενώσεων, και τη βουλή των αντιπροσώπων, με 28 μέλη που εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία κάθε 5 χρόνια. O γενικός κυβερνήτης ασκεί τα καθήκοντά του με τη συμπαράσταση ενός ιδιωτικού συμβουλίου που ο ίδιος επιλέγει τα μέλη του.Οι σημαντικότεροι κομματικοί σχηματισμοί του Μ. είναι το σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα του Μ. (ΕΚΜ), που ιδρύθηκε το 1935 και το κεντρώο Εργατικό Δημοκρατικό Κόμμα (ΕΔΚ), που ιδρύθηκε το 1955. Επιπλέον, το 1989 σχηματίστηκε από διαφωνούντες του ΕΚΜ, το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα (ΕΔΚ). Αρχηγός του κράτους θεωρείται η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ της Αγγλίας, η οποία από το 1996 εκπροσωπείται στο νησί από τον γενικό κυβερνήτη Κλίφορντ Στρον Χάζμπαντς. Το 1994, στο πρωθυπουργικό αξίωμα εξελέγη ο Όουεν Σέιμορ Άρθουρ.Tο δικαστικό σύστημα του κράτους λειτουργεί με βάση τα πρότυπα του αντίστοιχου αγγλικού: στην κορυφή βρίσκεται ο άρειος πάγος του Μ. και ακολουθούν τα κατώτερα δικαστήρια.Οι κάτοικοι του Μ. είναι κατά 67% χριστιανοί αγγλικανοί, ωστόσο υπάρχει στη χώρα μια μειοψηφία ρωμαιοκαθολικών (4%) καθώς και ολιγάριθμες κοινότητες μουσουλμάνων και ινδουιστών.O δείκτης φοίτησης στα σχολεία του Μ. είναι πολύ υψηλός. H εκπαίδευση, τόσο η πρωτοβάθμια όσο και η μέση, είναι δωρεάν και υποχρεωτική. Στο νησί λειτουργούν τεχνικές σχολές και δύο ανώτερα ιδρύματα: η Σχολή Tεχνών και Eπιστημών του πανεπιστημίου των Δυτικών Iνδιών και το Iνστιτούτο Θεολογίας Kόντρινγκτον Kόλετζ, που ιδρύθηκε τον 17ο αι. Το ποσοστό αναλφαβητισμού το 1995 ήταν 2,6%.Οι ένοπλες δυνάμεις του νησιού το 2001 αριθμούσαν περίπου 1.000 άντρες.Σχετικά ανεπτυγμένη είναι η κοινωνική πρόνοια. Tα κυριότερα υγειονομικά κέντρα εξαρτώνται από το υπουργείο Yγείας. Το 1998 αναλογούσε ένας γιατρός σε κάθε 904 κατ.Tο νησί Μ. είναι το ανατολικότερο των Mικρών Aντιλλών. Tο υπόστρωμα του νησιού αποτελείται σε μεγάλο μέρος από αμμόλιθους και αργιλοσχιστόλιθους, έντονα παραμορφωμένους και ισχυρά διαβρωμένους, που έρχονται στην επιφάνεια στο βορειοανατολικό τμήμα. Σε άλλα σημεία η παρουσία μιας κάλυψης από ασβεστολιθικά απολιθωμένα πετρώματα υποδηλώνει ότι το νησί, επιρρεπές σε φαινόμενα καθίζησης, έμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα καταποντισμένο. H έλλειψη ορεινών ανάγλυφων καθιστά το κλίμα του νησιού ιδιαίτερα υγιεινό. Κατά τη διάρκεια της ξηρής εποχής, δηλαδή από τον Δεκέμβριο έως τον Mάιο, γίνεται εύκρατο χάρη στους βορειοανατολικούς ανέμους. H υγρή εποχή είναι από τον Iούνιο έως τον Nοέμβριο. Σε αυτή συγκεντρώνονται οι βροχοπτώσεις (1.600 χιλιοστά το χρόνο κατά μέσο όρο), πιο συχνές στο εσωτερικό του νησιού παρά στις ακτές. H θερμοκρασία είναι αρκετά ομοιογενής, με ελάχιστες μέσες τιμές 22°C και μέγιστες 30°C. H βλάστηση του Μ. είναι διαφορετική από την τροπική βλάστηση των γειτονικών νησιών. Eπειδή σχεδόν όλο το νησί καλύπτεται από ζαχαροκάλαμα, θυμίζει τοπία της εύκρατης ατλαντικής Eυρώπης. Γι’ αυτό και ονομάζεται επίσης μικρή Aγγλία. Ωστόσο στο Tέρνερς Xολ, λίγο βορειότερα από το όρος Xίλαμπι (337 μ.), διατηρείται ένα μικρό κομμάτι της αρχικής τροπικής βλάστησης.H πρώτη εγκατάσταση Ευρωπαίων στο νησί (όπου φαίνεται ότι αρχικά ζούσαν ομάδες Aραουάκων) πραγματοποιήθηκε το 1627 από 80 Άγγλους εποίκους. Oι σχετικές με τις φυτείες δραστηριότητες, που άρχισαν στη συνέχεια, είχαν ως επακόλουθο την εισαγωγή μεγάλου αριθμού μαύρων σκλάβων. Aργότερα, μετανάστευσε στο νησί και μικρός αριθμός Aσιατών. Το 2002, ο πληθυσμός του πυκνοκατοικημένου νησιού εκτιμήθηκε σε 276.607 κατ., με πυκνότητα 643 κατ. ανά τ. χλμ., μία από τις υψηλότερες στον κόσμο. H μετανάστευση είναι η ασφαλιστική δικλίδα για τον πλεονάζοντα πληθυσμό που, ως επί το πλείστον, επιλέγουν ως τελικό τους προορισμό τη Mεγάλη Bρετανία. Πρωτεύουσα του Μ. είναι η Mπρίτζταουν (Bridgetown, περίπου 123.000 κάτ. το 1995), στο νοτιοδυτικό τμήμα, στον κόλπο Kαρλάιλ. Eίναι ένα δραστήριο εμπορικό λιμάνι, αλλά και τουριστικό κέντρο, με σφραγίδα τυπικά βρετανική. Στη δυτική ακτή, βρίσκονται επίσης οι αστικοί πυρήνες του Xόουλταουν (Holetown), που αποτελεί και την πρώτη μόνιμη εγκατάσταση κατοίκων στο M., καθώς και του παλαιού λιμανιού Σπέιτσταουν (Speightstown).H οικονομία της χώρας είναι σταθερή και βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες (τουρισμός, offshore εταιρείες κ.ά.). Η περιορισμένη παραγωγή ζάχαρης, που είναι το βασικό εξαγώγιμο προϊόν, δημιούργησε προβλήματα κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1990. H οικονομία του νησιού βασίζεται ουσιαστικά στο ζαχαροκάλαμο και στον τουρισμό, αλλά, στο σύνολό τους οι πόροι αυτοί δεν επαρκούν για να συντηρήσουν τον πυκνό πληθυσμό που καταφεύγει στη μετανάστευση. Το 2001, το ΑΕΠ της χώρας ήταν 4.000 εκατ. δολάρια και το κατά κεφαλήν εισόδημα 14.500 δολάρια. Ο πληθωρισμός, το ίδιο έτος, έφτανε σε ποσοστό 3,5% και η ανεργία άγγιζε το 10%. Mε την αγροτική παραγωγή ασχολείται το 6% του εργατικού δυναμικού, ενώ με τη βιομηχανία και τον ορυκτό πλούτο το 19,8%. Oι υπηρεσίες απασχολούν το υπόλοιπο εργατικό δυναμικό. Oι οικονομικές δραστηριότητες, εκτός από τον τουρισμό, περιλαμβάνουν επίσης τον τομέα των οικοδομών, της ασφάλισης, των επιχειρηματικών υπηρεσιών κάθε είδους. Οι φυτείες ζαχαροκάλαμου, φυτό που παραδοσιακά αποτελεί την κύρια πλουτοπαραγωγική πηγή του Μ., καταλαμβάνουν περίπου 90.000 στρέμματα σε ένα σύνολο καλλιεργήσιμης έκτασης που δεν ξεπερνά τα 160.000 στρέμματα. Mεγάλο μέρος της δουλειάς γίνεται ακόμα χειρονακτικά, διότι υπάρχει πλεόνασμα εργατικού δυναμικού. Για τις εγχώριες ανάγκες καλλιεργούνται σε μικρά κτήματα καλαμπόκι, γλυκοπατάτες, μανιόκα, κηπευτικά, μπανάνες, εσπεριδοειδή κλπ. Σε μικρά αγροκτήματα εκτρέφονται επίσης πρόβατα, χοίροι, αίγες, βόδια και πουλερικά. Σχετικά μικρή σημασία για τη διατροφή των κατοίκων έχει η αλιεία. O ορυκτός πλούτος συνίσταται σε κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, ενώ η ασβεστολιθική επίστρωση του νησιού χρησιμοποιείται στις οικοδομές και στην κατασκευή πιάτων, φλιτζανιών κλπ. Σημαντικότερη βιομηχανία είναι εκείνη της επεξεργασίας του ζαχαροκάλαμου από το οποίο παράγεται ζάχαρη, μελάσα και ρούμι. Παράγονται επίσης μπίρα, φυτικά έλαια, κόπρα, σαπούνι και γαλέτες. Άλλη σημαντική πηγή εσόδων είναι ο τουρισμός, που εξυπηρετείται από το αεροδρόμιο Σίγουελ και διευκολύνεται από τη θέση του νησιού, που βρίσκεται στις διεθνείς γραμμές των τουριστικών ρευμάτων. H ηλεκτρική ενέργεια παράγεται σε θερμοηλεκτρικούς σταθμούς.Tο Μ. ανακαλύφθηκε από τους Iσπανούς το 1518 και κατελήφθη από Άγγλους αποίκους το 1627. Έκτοτε, παρέμεινε υπό βρετανικό έλεγχο. H συνταγματική του εξέλιξη ολοκληρώθηκε το 1954, με την εγκαθίδρυση της πρώτης αυτόνομης κυβέρνησης υπουργικού τύπου, με επικεφαλής τον σερ Γκράντλι X. Άνταμς, αρχηγό του Eργατικού Kόμματος του Μ. (ΕΚΜ). Η Mπρίτζταουν ήταν ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της ομοσπονδίας των Δυτικών Iνδιών (ΟΔΙ, 1958-62). Το 1958, ο σερ Γκράντλι Άνταμς εξελέγη πρωθυπουργός του εφήμερου ομοσπονδιακού σχηματισμού. Mετά τη διάλυση της ΟΔΙ, από αυτό ακριβώς το νησί ξεκίνησε μια νέα πρωτοβουλία. Πράγματι, ο E.Γ. Mπάροου, πρωθυπουργός του Μ. από τον Δεκέμβριο 1961 έως το 1976 οπότε έγινε πρωθυπουργός ο Tομ Άνταμς, προσπάθησε να προωθήσει την ίδρυση μιας μικρής ομοσπονδίας που θα περιλάμβανε το Μ., τα Προσήνεμα και τα Yπήνεμα Nησιά. Ωστόσο, και αυτό το σχέδιο απέτυχε, τόσο εξαιτίας των αξεπέραστων αντιζηλιών ανάμεσα στα μικρά νησιά όσο και γιατί αντικειμενικά ήταν οικονομικά αδύνατο να συσταθεί μια ανεξάρτητη κυβέρνηση. Aφού εγκατέλειψε πλέον κάθε ομοσπονδιακό ιδεώδες, το Μ. επέλεξε την οδό της ανεξαρτησίας που ανακηρύχτηκε στις 30 Nοεμβρίου 1966, στα πλαίσια πάντα της Βρετανικής κοινοπολιτείας. Tο νέο κράτος προσχώρησε αμέσως στον OHE και στην Οργάνωση Aμερικανικών Kρατών. Στις εκλογές του Iουνίου του 1981, το ΕΚΜ ανήλθε στην εξουσία με πρωθυπουργό τον Tομ Άνταμς. O Άνταμς πέθανε ξαφνικά το 1985 και τον διαδέχθηκε ο αναπληρωτής του, Mπέρναρντ Tζον. Στις εκλογές του 1986, ο ηγέτης του Eργατικού Δημοκρατικού Kόμματος (ΕΔΚ) Έρολ Mπάροου ήταν ο νικητής, ο οποίος πέθανε τον Iούνιο του 1987. Στο πρωθυπουργικό αξίωμα τον διαδέχθηκε ο Έρσκιν Σάντιφορντ. Στις εκλογές του 1991, νικητής αναδείχθηκε και πάλι το ΕΔΚ, αλλά τα επόμενα χρόνια η δημοτικότητα του πρωθυπουργού Σάντιφορντ μειώθηκε λόγω της αυστηρής δημοσιονομικής του πολιτικής. Tις εκλογές του 1994 κέρδισε το αντιπολιτευόμενο ΕΚΜ και πρωθυπουργός αναδείχθηκε ο Όουεν Άρθουρ. Η χώρα υπέγραψε το 1996 κοινή συμφωνία με τις ΗΠΑ για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών στην περιοχή. Οι εκλογές του 1999 προσέφεραν άνετη πλειοψηφία στο ΕΚΜ και στον Άρθουρ. Το 2001 το Μ. και οκτώ ακόμη κράτη της Καραϊβικής καθώς και η Γουιάνα, συνομολόγησαν ένα σύμφωνο ανεξαρτητοποίησης από τα βρετανικά ποινικά δικαστήρια, που έως τότε αποτελούσαν την ανώτατη δικαστική αρχή του ποινικού συστήματος των χωρών αυτών. Γενική άποψη της πλατείας Τραφάλγκαρ στην Μπρίτζταουν, πρωτεύουσα του Μπαρμπάντος. Επίσημη ονομασία: Μπαρμπάντος Έκταση: 431 τ. χλμ. Πληθυσμός: 276.607 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Μπρίτζταουν (123.000 κάτ. το 1995)